Scene 1

मराठी  वृत्तबद्ध संक्षिप्त  गीता रचना : किशोर कुलकर्णी

Scene 2

जयाच्या करावे वृथा तू न दु:खा ।  करीसी कशाला तयाच्याच शोका ॥  जणू जाणता तू असा बोलतासी । शुचावे न जीवंत किंवा मृतासी  ॥

Scene 3

असे ना कि मी वा तुवाही नसावे । समस्ता नराधीपतींनी नसावे ॥ जसे पूर्वकाली असावे समस्ती । तसेची रहावे भविष्यी अनंती  ॥

Scene 4

शरीरासि एका अवस्थाचि तीन्ही । कधी बाल होई पुढे दोन आणी ॥ तसा हाच आत्मा असे एकलाची । शरीरे धरी मात्र नाना तऱ्हाची  ॥

Scene 5

मनुष्यास पंचेंद्रिये ही असावी । तयापासुनी सूख दुःखे मिळावी ॥ परी ती जशी येत जातीचि तैसी । म्हणूनी सहावेचि धीरे तयांसी  ॥

Scene 6

न बाधा सुखाची कदापी जयासी ।  तसेची न दु:खे छळावे हि त्यासी ॥ असे दोहि माजी अभिन्नत्व ज्यासी । मिळावीहि मुक्ती अशा माणसासी  ॥

Scene 7

शरीरात जो राहिला सर्वव्यापी । नशे तो न केव्हांहि जाणा कदापी ॥ अवीनाशि आत्मा म्हणावेचि त्याला । न कोणी शके नष्ट करण्या तयाला  ॥

Scene 8

न मोजू शके कोणिही यासि  पार्था   । अवीनाशि आत्मा सदाचि  रहाता   ॥  परी नष्ट होती शरीरे  जनांची   । लढावे तुवा अर्जुना वेळि याची  ॥

Scene 9

जशी होत वस्त्रे जुनी ती त्यजावी । नवी तीहि कोरी मनुष्या मिळावी ॥ जिवात्मा थकीतास त्यागी शरीरा । करी धारणा तो नवीना शरीरा  ॥

Scene 10

न शस्त्रे कुणी त्यास तोडी शकावे । न अग्नीत त्याने तसेची जळावे ॥ न पाण्यात त्याने कधीही भिजावे । न वार्‍यामुळेही तयाने सुकावे  ॥

Scene 11

दिसावा न आत्मा कळावा कुणासी । विकारीहि नाही असे जाण त्यासी ॥ कळाली हि संकल्पना ज्या मनुष्या । शरीरास जाणे स्वभावे अशोच्या  ॥

Scene 12

मनुष्ये जसाही जगी जन्म घ्यावा  । कधी ना कधी मृत्यु त्यासी  ग्रसावा   ॥ मरे त्यास जन्मा न येणे  टळावे   । तयाच्याचि शोका कशाला करावे   ॥

Scene 13

स्वधर्मा मनुष्ये न सोडावयाचे । म्हणूनी तुवा युद्धि झुंजावयाचे ॥ अधर्मासि नष्टावयासी लढावे । तुझा तोचि क्षत्रीय धर्म स्वभावे  ॥

Scene 14

लढाई करीसी प्रसंगी अशाची । खुलावे जणू स्वर्गिचे  दा र  तेची  ॥ मिळे हीचि संधी जया क्षत्रियासी । अती भाग्यशाली म्हणावे तयासी  ॥

Scene 15

जरी टाळिसी तूचि पार्था लढाई । जगीच्या तुझ्या कीर्तिचा नाश होई ॥ स्वधर्मा म्हणावेचि मुक्ती उपाया । त्यजोनी तया पाप जोडी जघन्या  ॥

Scene 16

जरी तू रणाही त्यजोनीच जावे । तरी तू धनी लोकनिंदेसी व्हावे ॥ असे ते अती क्लेशकारी तुलाही । नको सज्जनासी अकीर्ती जराही  ॥

Scene 17

सुखाची कि दु:खाचि प्राप्तीहि होता । लढाईत हारी कि जिंकी न चिंता ॥ अलाभी व लाभी तुवा भेद नाही । न लागे तुला पाप शंका नसो ही  ॥

Scene 18

करोनीच कर्मासि चिंता नसावी । जरी ते अपूरे कि पूर्णत्व पावी ॥ पुरावे करीता असे स्वल्प तेही । भयातून तारावयासी कितीही  ॥

Scene 19

असावीहि इच्छा प्रपंची सुखाची । कदापी नसे निश्चयी बुद्धि त्याची ॥ परी ज्यासि कांक्षा मिळावीच मुक्ती । निशंकी असेची तयाचीच वृत्ती  ॥

Scene 20

करावीचि प्राप्ति सुखाची  म्हणूनी   । असे वर्णिले कर्मकांडासि  ज्यांनी   ॥ तया वेदवाक्या प्रमाणी  धरोनी   । नसे अन्य कांही असे मूर्ख मानी  ॥

Scene 21

जयासी असे लालसा वीषयांची । असे बुद्धिही विभ्रमीत तयाची ॥ म्हणूनी नसे निश्चयी त्याचि वृत्ती । तयासी नसे आत्मज्ञानाची प्राप्ति  ॥

Scene 22

नसो मी कि तूही त्रिगूणा त्यजूनी ।  त्यजी द्वैत सत्यी दृढत्व असोनी ॥ न चिंता असो ऐहिकाची जराही । सदा आत्मसूखी तयासी रतीही  ॥

Scene 23

असे होत जे काम कष्टे विहीरी । विनायास  होईल तेची समुद्री ॥  मिळे वेद तेव्हांचि होते जसेची । मिळे कर्मयोगे मनुष्या तसेची  ॥

Scene 24

अधीकार तूझा प्रयत्ना  करावे   । फळासी गृहीता तुवा ना  धरावे   ॥ फलाशा धरोनी न कर्मा  करावे   ।  न कर्मा कधीही कुणीही त्यजावे  ॥

Scene 25

असावे मन स्थीर ईशी सदैव । करीताहि कर्मे अनासक्त भाव ॥ फळा जाय ते वा न सिद्धीस पावे । नसे भिन्नता त्यास योगी म्हणावे  ॥

Scene 26

फलाशा धरोनीच कर्मा करावे । तयासीच निकृष्ट लोकी म्हणावे । असे जो करी कर्म स्वार्थी म्हणावे । तरी ईश्वरा ध्यात कर्मा करावे  ॥

Scene 27

जयाची स्थिती ईश संधानि राही । तयासी नसे पाप वा पुण्य दोन्ही ॥ म्हणूनी तुवा योग साधोनि घ्यावा । अकर्ता असे तोचि योगी म्हणावा  ॥

Scene 28

फला त्यागुनी कर्म योगी असावे । तया बुद्धियुक्तासि ज्ञानी म्हणावे ॥ फिरोनी जगी मर्त्य त्याने न यावे । चिदानंद लोकीच त्याने रहावे  ॥

Scene 29

म्हणावे असे सृष्टि मायाचि साच । भ्रमा लंघुनी जाय बुद्धी तुझीच ॥ असे ऐकिले ऐकिणे राहिले ते । तयापासुनीची असावे अलिप्ते  ॥

Scene 30

तुझ्या बुद्धिने ऐकिले वेदवाक्या । भ्रमीली असे पार्थ मोही जगाच्या ॥ जशी ती तुझ्या आत्मरूपी स्थिरावी । स्थिती योगयुक्ती तुवा प्राप्त व्हावी  ॥

Scene 31

अर्जुन म्हणे - स्थितप्रज्ञ कोणास कृष्णा म्हणावे । जयाने समाधी अवस्थी असावे ॥ असावी हि   बोली कशी   ती तयाची । कशी या जगी वागणूकीहि त्याची  ॥

Scene 32

भगवान म्हणाले - समस्ताहि पार्था मनोकामनासी । न द्यावे महत्त्व त्यजावे तयासी ॥ समाधान ते अंतरीची असावे । तयासी स्थितप्रज्ञ लोकी म्हणावे  ॥

Scene 33

असावीहि  दु:खांचि  प्राप्ती न शोची । नसे कामना त्यासि थोडी सुखाचि ॥ न कांक्षाचि न क्रोध भीती तयासी ।  स्थितप्रज्ञ लोकी म्हणावे तयासी  ॥

Scene 34

नसे मोह ज्यासी जराही सदाची । अशूभाचि वेळा असो वा शुभाची ॥ शुभाने अशूभामुळे वा जयासी । समत्वी स्थितप्रज्ञ जाणा तयासी  ॥

Scene 35

जसे आपले पाय ओढोनि घ्यावे । असे कासवाने स्वभावे करावे ॥  स्थिर त्याची प्रज्ञाहि जी वीषयाही । दुरी ठेवते इंद्रियापासुनीही  ॥

Scene 36

जरी इंद्रिये नांदती वीषयी ती । मनी वासना त्या तशाची रहाती ॥ प्रभू दर्शनाची मग प्राप्ति व्हावी । मनाची तरी पूर्ण शुद्धी घडावी  ॥

Scene 37

जरी ज्ञान तेही कुणासी असावे । प्रयत्ने तरी इंद्रियांसी दमावे ॥ असावी अती शक्तिशाली परी ती । मनासी लुभावूनि आकर्षिती ती  ॥

Scene 38

म्हणूनीचि कांक्षा नसाव्या जराही । मनाने असो ध्यान माझे सदाही ॥ जयासी असे साध्य हे या प्रपंची । तयाची असे स्थीर बुद्धीच साची  ॥

Scene 39

विचारात थारा जरी वीषयाला । तयाचीच आसक्ति होई मनाला ॥ मनी काम जन्मा तया पाठि घेई । न होई जरी पूर्तता क्रोध येई  ॥

Scene 40

असे क्रोध मोहासि आणीत पाठी । स्मृती होतसे विभ्रमीताचि पाठी ॥ स्मृतीनाश होताचि हो बुद्धि नाठी ।  मनुष्ये नशावे जशी बुद्धि नष्टी  ॥

Scene 41

जयाने असे त्यागिले द्वेष इच्छा । जरी भोग घेई समस्ता जगीच्या ॥ मनासी न सोडी जरा मोकळेची । तयासी मिळे ती कृपा ईश्वराची  ॥

Scene 42

कृपा होइ ज्याच्यावरी ती प्रभूची । समूळीच दु:खेहि जाती तयाची ॥ तयासी मन:शांति लाभे स्वभावे । तशी त्याचि बुद्धी स्वरूपी स्थिरावे  ॥

Scene 43

जयाचे मनासी नसे स्वस्थताची । नसे बुद्धि आत्मस्वरूपी जयाची ॥ अशासी नसेचीच शांती मनाची । तयासी कशी प्राप्ति व्हावी सुखाची  ॥

Scene 44

जशी नांव जाई बुडोनीच तेव्हां । हवा वादळी होय जोरात जेव्हां ॥ तसे इंद्रियां पोषिता आवडीने । तयाचीहि बुद्धी हरावी मनाने  ॥

Scene 45

जनासी अडाणी असे जो प्रकाश । असे तोचि अंधार पार्था मुनीस ॥ जयासीचि अंधार बोली अडाणी । तयाच्या प्रकाशी असावे मुनींनी  ॥

Scene 46

अनेका नद्यांनी भरावे जलाने  । न लंघावी सीमा महासागराने ॥ मिळे शांति त्यासी जयासी न इच्छा । परी नाहि शांती तया ज्यास इच्छा  ॥

Scene 47

जयाच्या मनीही नसाव्याचि इच्छा । नसे त्यासि कांक्षा सुखांची इहीच्या ॥  व माझे मलाही नसे त्यासि कांही । तयासीच लाभे मन:शांति ईही  ॥

Scene 48

जयासी स्थिती प्राप्त होई अशीही । तयाने पडावे कदापी न मोही ॥ मरावे तयाने अशा त्या स्थितीत । असे ईश्वरी तोचि तल्लीन होत  ॥

Scene 49

अध्याय  २  समाप्त ॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु॥

मराठी वृत्तबद्ध संक्षिप्त गीता रचना : किशोर कुलकर्णी

Page 1 (0s)

Page 2 (1m 0s)

Page 3 (1m 19s)

Page 4 (1m 36s)

Page 5 (1m 54s)

Page 6 (2m 14s)

Page 7 (2m 33s)

Page 8 (2m 52s)

Page 9 (3m 10s)

Page 10 (3m 32s)

Page 11 (3m 52s)

Page 12 (4m 12s)

Page 13 (4m 30s)

Page 14 (4m 48s)

Page 15 (5m 8s)

Page 16 (5m 25s)

Page 17 (5m 45s)

Page 18 (6m 4s)

Page 19 (6m 22s)

Page 20 (6m 43s)

Page 21 (7m 2s)

Page 22 (7m 22s)

Page 23 (7m 41s)

Page 24 (8m 1s)

Page 25 (8m 21s)

Page 26 (8m 41s)

Page 27 (8m 59s)

Page 28 (9m 20s)

Page 29 (9m 39s)

Page 30 (9m 58s)

Page 31 (10m 18s)

Page 32 (10m 41s)

Page 33 (11m 3s)

Page 34 (11m 23s)

Page 35 (11m 43s)

Page 36 (12m 1s)

Page 37 (12m 21s)

Page 38 (12m 39s)

Page 39 (12m 58s)

Page 40 (13m 17s)

Page 41 (13m 36s)

Page 42 (13m 55s)

Page 43 (14m 12s)

Page 44 (14m 30s)

Page 45 (14m 48s)

Page 46 (15m 9s)

Page 47 (15m 27s)

Page 48 (15m 46s)

Page 49 (16m 1s)

Page 50 (17m 54s)